نێچیرڤان بارزانى:
ـ كۆده‌نگى؛ گه‌رنتیى سه‌ركه‌وتنمانه‌.
ـ "كابینه‌ى كۆده‌نگیى نیشتمانى" ناوێكى شایسته‌یه‌ بۆ حكوومه‌تى تازه‌.
ـ له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ین هه‌موو كێشه‌كان له‌گه‌ڵ به‌غدا چاره‌سه‌ر بكه‌ین.
ـ ده‌بێ موماره‌سه‌ى مافه‌ ده‌ستوورییه‌كانمان بكه‌ین.
ـ ئه‌مه‌ریكا له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دایه‌ هه‌ولێر و به‌غدا بگه‌نه‌ چاره‌سه‌ر.
ـ ئاشتى هه‌ورامى زۆر دڵسۆزانه‌ و پێشمه‌رگانه‌ كارى كردووه‌.
ـ نوێنه‌رانى كورد له‌ به‌غدا ڕۆڵێكى گه‌وره‌یان گێڕاوه‌.
ـ ورده‌كاریى خه‌رجییه‌كانى داهاتى نه‌وت ئاشكرا ده‌كه‌ین.
ـ ده‌بێ یه‌كلایى ببێته‌وه‌ ئاخۆ له‌ عیراق شه‌ریكین یان نا؟!
ـ ڕێككه‌وتنێكى زۆر ڕێكوپیكمان له‌گه‌ڵ توركیا كردووه‌.
ـ په‌رله‌مانى كوردستان میكانیزمى‌ گرێبه‌سته ‌نه‌وتییه‌كانى داناوه‌.
ـ به‌غدا چاوه‌ڕێ بوو سیاسه‌تى نه‌وتى هه‌رێم شكست بێنێ.
ـ هیچ شتیك له‌ كۆده‌نگى له‌سه‌ر پرسه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌كان گرنگتر نیه‌.

بۆ ڕوونكردنه‌وه‌ و گۆڕینه‌وه‌ى بیروڕا سه‌باره‌ت به‌ پڕۆژه‌یاساى بودجه‌ى عیراق بۆ ساڵى 2014 و به‌رهه‌مهێنان و هه‌نارده‌كردنى نه‌وتى هه‌رێمى كوردستان و خستنه‌ڕووى زانیارى و‌ به‌ڵگه‌نامه‌كانى ڕێڕه‌وى گفتوگۆ هاوبه‌شه‌كانى هه‌رێمى كوردستان و به‌غدا، سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه‌ 27ى یه‌نایه‌رى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، به‌ ئاماده‌بوونى عیماد ئه‌حمه‌د جێگرى سه‌رۆك وه‌زیران، له‌گه‌ڵ وه‌زیران و په‌رله‌مانته‌رانى هه‌رێمى كوردستان له‌ هه‌ردوو په‌رله‌مان و حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و په‌رله‌مان و حكوومه‌تى فیدارلى عیراق كۆ بووه‌وه‌.

له‌ سه‌ره‌تاى كۆبوونه‌وه‌كه‌دا نێچیرڤان بارزانى وته‌یه‌كى پێشكه‌ش به‌ ئاماده‌بووان كرد و سوپاسى ئاماده‌بوونى په‌رله‌مانته‌ران و وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستانى له‌ عیراق و هه‌رێم كرد و ڕوونى كرده‌وه‌ مه‌به‌ست له‌م بانگهێشت و كۆبوونه‌وه‌یه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌م پرسه‌ به‌ ته‌واوه‌تى له‌گه‌ڵیان باس بكه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی ئاگاداری ئه‌و هه‌نگاوانه‌ بن كه‌ له‌سه‌ره‌تاوه‌ ده‌ستیان پێ كردووه‌ و ئێستا پێی گه‌یشتووین.

سه‌رۆك وه‌زیران به‌ بیرى هێنایه‌وه‌ چه‌ند مانگێكی دیكه‌ 11 ساڵ به‌سه‌ر له‌ناوچوونی ڕژێمی به‌عس و سه‌ركردایه‌تیه‌كه‌یدا تێده‌په‌ڕێت، كه‌ پێش ئه‌وه‌ گه‌لانی عیراق خه‌ونیان به‌وه‌وه‌‌ ده‌بینی ڕۆژێك بتوانن ئازادی و سه‌ربه‌رستی و ئاسایش و دیموكراسی له‌ كوردستان و عیراقدا پیاده‌ بكه‌ن، كه‌چى خۆشبه‌ختانه‌ پاداشتی خۆڕاگریی گه‌لی كوردستان و خۆبه‌خشه‌كان وای كرد ئه‌مڕۆ له‌ هه‌رێمی كوردستان به‌شێك له‌و خه‌ونانه‌؛ بێنه‌ دی.

نێچیرڤان بارزانى هه‌روه‌ها گوتى: "له‌ ماوه‌ی چه‌ندین ساڵی ڕابردوودا، هه‌رێمی كوردستان گۆڕانكاریی گه‌وره‌ی به‌خۆیه‌وه‌ بینیوه،‌ له‌گه‌ڵ گه‌لانی عیراقدا ده‌نگمان به‌ ده‌ستووری عیراق دا و ئێستا ئێمه‌ پێیه‌وه‌ پابه‌ندین و كاری پێ ده‌كه‌ین. ده‌نگمان به‌ په‌رله‌مانی عیراقی فیدراڵ و په‌رله‌مانی كوردستان دا و حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان كارنامه‌ی له‌به‌رده‌م په‌رله‌مانی كوردستاندا خوێنده‌وه‌‌ و متمانه‌ی گه‌لی كوردستانی وه‌رگرتووه‌ له ‌ڕێی نوێنه‌رانیه‌وه".

هه‌روه‌ها "حكوومه‌تی هه‌رێم به ‌وردی پلانی گه‌شه‌ی ئابووری بۆ وڵاته‌كه‌ی داڕشتووه‌ و هه‌وڵی پیاده‌كردنی ده‌دات، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی سه‌قامگیریی كوردستان به‌ردی بناغه‌ی سه‌قامگیری و په‌ره‌سه‌ندنی ئابوورییه،‌ هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌ش خۆشبه‌ختانه‌ ئه‌م گه‌شه‌یه‌ خه‌ریكه‌ ببێته‌ به‌شێك له ‌ژیانی ڕۆژانه‌ی هاوڵاتیانی هه‌رێمی كوردستان".

تیشكى خسته‌ سه‌ر ئه‌وه‌ش كه‌ زۆر جار له‌ناوخۆ گۆڕانكارییه‌ گه‌وره‌كان نابینرێن و جار جار له‌ یاد ده‌كرێن، ئاو و ئاوه‌ڕۆ و كاره‌با و ئاوه‌دانكردنه‌وه‌، په‌روه‌رده‌ و ته‌ندروستی، نیشته‌جیبوون و فڕۆكه‌خانه‌ له ‌سلێمانی، له‌ هه‌ولێر و له‌ دهۆك كه‌ له‌ ژێر جێبه‌جێكردندایه‌، نوێنه‌رایه‌تیی ده‌ره‌وه‌ و چالاكیی ئابووری ڕووی له ‌زیادبوونه‌ و گه‌لێك لایه‌نی دیكه‌ی ژیان وای كردووه‌ خه‌ڵكی بیانی چ وه‌به‌رهێنه‌ر، چ دیپلۆمات، چ بازرگان، چ گه‌شتیار، چ ڕۆژنامه‌نووس ئه‌و پرسیاره‌ بكه‌ن: چۆن له‌و ماوه‌ كورته‌دا توانیمان هه‌لومه‌رجی ژیانی هاووڵاتیان به ‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو بگۆڕین؟!.

نێچیرڤان بارزانى باسى له‌ ده‌ستوورى عیرق كرد و گوتى: "یه‌كێك له‌ مادده‌ هه‌ره‌ گرنگه‌كان ده‌رباره‌ی نه‌وت و گازه‌، له‌ چوارچێوه‌ی ده‌ستووری عیراقدا حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان یاسای نه‌وت و گازی هه‌رێمی برده‌ په‌رله‌مان، پاش گفتوگۆیه‌كی تێروته‌سه‌ل به‌ په‌خشی ڕاسته‌خۆ له ‌ڕێی میدیاوه‌ په‌رله‌مانی كوردستان یاساكه‌ی په‌سه‌ند كرد، واتا ئه‌مه‌ یاسای گه‌لی كوردستانه‌، چونكه‌ نوێنه‌رانیان ده‌نگیان پێ داوه‌. ئه‌و نوێنه‌رانه‌ ڕه‌نگدانه‌وه‌ی گشت پێكهاته‌كانى كوردستان بوون".

هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه‌ كه‌ بیرخستنه‌وه‌یه‌كی مێژوویی له‌م بواره‌دا پێویسته‌ و ڕایگه‌یاند: "پتر له‌ ساڵێك گفتوگۆمان له‌گه‌ڵ حكوومه‌تی فیدراڵ كرد بۆ ئه‌وه‌ی یاسای نه‌وت و گاز و پاشان یاسای دابه‌شكردنی داهات به‌یه‌كه‌وه‌ ببه‌ینه‌ په‌رله‌مانی عیراق، له‌سه‌ر ڕه‌شنووسه‌كه‌ ڕێككه‌وتین كه‌ خۆم داومه‌ته‌ سه‌رۆك وه‌زیران د.مالیكی له‌ به‌غدا له‌ مانگی شوباتی 2007 دا".
هه‌ر له‌مباره‌یه‌وه‌ زیاتر گوتى: "ئێمه‌ له‌گه‌ڵ حكوومه‌تی مالیكی له‌سه‌ر ئه‌وه‌ ڕێككه‌وتین كه‌ ئه‌گه‌ر له‌ ماوه‌یه‌كی دیاریكراودا نه‌گه‌یشتینه‌ یه‌ك، هه‌ر لایه‌ك ئازاد بێت له‌سه‌ر پیاده‌كردنی سیاسه‌تی نه‌وت و گازی خۆى له ‌چوارچێوه‌ی ده‌ستووری عیراقدا، له‌وه‌ی كه‌ ئێستا له ‌به‌رده‌ستی به‌ڕێزتاندا هه‌یه‌ ئه‌و نووسراو و ڕێككه‌وتنه‌ كه‌ ئێمه‌ ئه‌و كات له‌گه‌ڵ مالیكیدا كردوومانه‌، هه‌یه‌".

هه‌ر بۆیه‌شه‌ "له‌سه‌ر بنه‌مای ئه‌و ڕێككه‌وتنه و له‌ چوارچێوه‌ى ده‌ستووری نوێی عیراقدا، حكوومه‌تی هه‌رێم ڕه‌شنووسی یاسای نه‌وت و گازی كوردستانى برده‌ په‌رله‌مان و له‌و ڕۆژه‌وه‌ تا ئه‌مڕۆ كاروباری حكوومه‌ت له ‌بواری نه‌وت و گاز له‌ چوارچێوه‌ی ده‌ستوور و ئه‌و ڕێككه‌وتنه‌ ده‌رنه‌چووه"‌.

نێچیرڤان بارزانى هه‌روه‌ها داكۆكى له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ هه‌ر له‌ سه‌ره‌تاوه‌ به ‌شێوه‌یه‌كی هۆشیارانه‌ مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ ئه‌م پرسه‌ نه‌ته‌وه‌یی و نیشتیمانی و ستراتیژیه‌دا كردووه‌ و زانیویانه‌ و ئێستاش ده‌زانن ئه‌م بابه‌ته‌ و ئه‌م قۆناغه‌ ئه‌گه‌ر له ‌سه‌رده‌می نووسینی ده‌ستوور ناسكتر نه‌بێت، گرفتی كه‌متر نابێت. بۆیه‌شه‌  له‌وه‌ تێ ده‌گه‌ن كه‌ ئه‌مه‌ پرسێكه‌ پێویستی به‌ پشوودرێژی هه‌یه‌ و پێویست به‌وه‌ ده‌كات زۆر به‌ جددى هه‌وڵ بۆ جێبه‌جێكردنی بدرێت.

ده‌رباره‌ى چاره‌سه‌ریى كێشه‌كانش له‌گه‌ڵ به‌غدا گوتى: "ئێمه‌ له‌ هه‌رێمی كوردستاندا ئه‌مڕۆ ده‌توانین نه‌وت به‌رهه‌م بهێنین و بۆڕیی نه‌وتمان ئاماده‌ كردووه‌ و نه‌وت ده‌نێرین بۆ توركیا، به‌ڵام تا ئێستا ئێمه‌ یه‌ك به‌رمیل نه‌وتمان نه‌فرۆشتووه ‌و ده‌مانه‌وێ له‌گه‌ڵ به‌غدا بگه‌ینه‌ چاره‌سه‌رێك له‌مباره‌یه‌وه‌ و چاومان له‌وه‌یه‌ بگه‌ینه‌ چاره‌سه‌رێك".

هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه‌: "ئه‌وه‌ی به‌غدا ده‌یه‌وێ له‌گه‌ڵ چاره‌سه‌ریه‌كه‌ی ئێمه‌ جیاوازه‌، جیاوازیه‌كه‌ی به‌ كورتی له‌وه‌دایه‌: به‌غدا ده‌ڵێ حه‌ماڵیه‌كه‌م بۆ بكه‌، نه‌وته‌كه‌م ته‌سلیم بكه‌ و من به‌ كه‌یفی خۆم ده‌یفرۆشم و بۆ بودجه‌ی عیراقی ده‌نێرم و هه‌ر كاتێكیش ویستم وه‌كوو كارتی سوور له‌ دژی هه‌رێمی كوردستان به‌كاری دێنم و سوودی لێ وه‌رده‌گرم و ناوبه‌ناو بودجه‌تان ده‌بڕم!". بۆیه‌شه‌ ئه‌مجاره‌ له‌ به‌غدا به‌ ڕاشكاوی پێیان گوتوون كه‌ "ئێمه‌ به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك حه‌ز ناكه‌ین گوێمان له‌و هه‌ڕه‌شه‌یه‌ ببێت كه‌ ئێوه‌ بودجه‌ی هه‌رێمی كوردستان ده‌بڕن، چونكه‌ له ‌به‌رژه‌وه‌ندیی به‌غدا و هه‌رێمی كوردستاندا نیه‌ و له‌ سوودی كه‌س نیه‌ به‌م زمانه‌ قسه‌ له‌گه‌ڵ یه‌كتر بكه‌ین".

نێچیرڤان بارزانى هاته‌ سه‌ر باسى ناكۆكیى نێوان هه‌ولێر به‌غدا له‌سه‌ر ئه‌م پرسه‌ و گوتى: "خیلافی ئێمه‌ له‌سه‌ر خاڵێكه‌، ئه‌و ده‌ڵێ نه‌وته‌كه‌ ته‌سلیمى ده‌ستی سۆمۆ بكه‌، ئه‌و ده‌یفرۆشێت و ده‌یكاته‌ بودجه‌ له‌ به‌غدا و جارێكی دیكه‌ بۆتانی ده‌نێرێته‌وه‌، له‌وه‌ زیاتر هیچ مافێكی دیكه‌ بۆ هه‌رێمی كوردستان به‌ ڕه‌وا نازانین.
ئه‌وه‌ی ئێمه‌ ده‌یڵێین چیه‌؟ ئێمه‌ ده‌ڵێین:

1 – شه‌فافیه‌ت له ‌پرۆسه‌ی ناردنی نه‌وت و به‌شداریكردنی سۆمۆ له‌گه‌ڵمان ئێمه‌ له‌سه‌ری ڕازین.
2 – به‌شداریكردن له‌ ئاگاداربوون له‌ بڕی نه‌وتی فرۆشراو له ڕێگه‌ی عه‌دداده‌وه‌، ئێمه‌ له‌وه‌شدا ده‌ڵێین به‌شدار بن.
3 – له‌ پرۆسه‌ی شه‌فافیه‌ت له‌ ته‌نده‌رینی نه‌وتیش له‌ گه‌ڵمان به‌شداربن، چونكه‌ پڕوپاگه‌نده‌ی وا هه‌یه‌ ده‌گوترێت ئێمه‌ ده‌مانه‌وێ نه‌وت به‌ هه‌رزان بفرۆشین. شتی وا نیه‌ و ئێمه‌ ده‌مانه‌وێ به‌پێی ستانده‌ری نێوده‌وڵه‌تی و ته‌نده‌رات بیفرۆشین و ئاماده‌ین له‌ هه‌موو پرۆسه‌كه‌دا سۆمۆ له‌گه‌ڵ ئێمه‌ به‌شدار بێت.
4 – میكانیزمی گه‌ڕانه‌وه‌ی بۆ هه‌رێم ده‌مانه‌وێ به‌ شێوه‌یه‌ك بێت به‌بێ ئه‌وه‌ی به‌غدا هه‌موو ڕۆژێك هه‌ڕه‌شه‌ی بڕینی بودجه‌ بكات، ئێمه‌ ئه‌م زمانه‌ ڕه‌ت ده‌كه‌ینه‌وه‌ كه‌ قابیلی قبووڵ نیه‌".
له‌ كۆتاییشدا سه‌ۆك وه‌زیران داوای پشتگیری له‌ نوێنه‌رانى كورد له‌ عیراق و هه‌رێمى كوردستان كرد و ڕایگه‌یاند "له‌مباره‌یه‌وه‌ ئێوه‌ هه‌ر پرسیارێكتان له‌م پرۆسه‌یه‌دا هه‌بێت مافی خۆتانه،‌ به‌ڵام ئێمه‌ كۆده‌نگیه‌كی نیشتیمانیمان له‌سه‌ر ئه‌م مه‌سه‌له‌یه‌ پێویسته‌ و ناكرێ له‌م پرسه‌دا كۆده‌نگ نه‌بین، به ‌تایبه‌تی له‌م قۆناغه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر زۆر له‌ سه‌رده‌می نووسینه‌وه‌ی ده‌ستوور زه‌حمه‌تتر نه‌بێت، دڵنیاتان ده‌كه‌مه‌وه‌ كه‌متر نیه"‌.

دواتر د. ئامانج ڕه‌حیم ڕاوێژكارى یاساییى سه‌رۆكایه‌تیى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران به‌ وردى و پشتئه‌ستوور به‌ به‌ڵگه‌نامه‌كان، باسى له‌ كێشه‌كانى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدارلى له‌ هه‌ردوو بابه‌تى بودجه‌ و نه‌وتدا كرد و داكۆكى له‌سه‌ر یاساییبوون و ده‌ستووریبوونى به‌رهه‌مهێنانى نه‌وت و سیاسه‌تى نه‌وتیى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان كرده‌وه‌ و باسى له‌ پێشنیاره‌كانى هه‌ردوو حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدرالى عیراق بۆ یه‌كترى له‌پێناو چۆنیه‌تیى چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى نێوان هه‌ولێر و به‌غدا كرد.

پاشان د. ئاشتى هه‌ورامى وه‌زیرى سامانه‌ سروشتییه‌كان، باسێكى ده‌رباره‌ى سیاسه‌تى نه‌وت و به‌رهه‌مهێنان و گرێبه‌سته‌كانى نه‌وت و كێشه‌كانى ئه‌م بواره‌ له‌ نێوان هه‌ولێر و به‌غدا پێشكه‌ش كرد و تیشكى خسته‌ ئه‌وه‌ى كه‌ هه‌رێمى كوردستان ئاماده‌یه‌ له‌ هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه‌ و به‌وپه‌ڕى ڕوونى؛ هه‌ماهه‌نگى و هاوكارى له‌گه‌ڵ به‌غدا بكات، به‌ڵام به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك ڕێگه‌ ناده‌ن به‌غدا كۆنترۆڵى ته‌واوى پرۆسه‌كه‌ بكات و هه‌رێمى كوردستان له‌ مافه‌ ده‌ستوورییه‌كانى خۆى بۆ به‌رهه‌مهێنان و به‌ڕێوه‌بردنى نه‌وت خۆش نابێت.

د. عه‌لى سندى وه‌زیرى پلاندانانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانیش له‌ وته‌یه‌كدا ڕوونى كرده‌وه‌ هیچ ئامارێكى دروست له‌ عیراقدا له‌ به‌رده‌ست نیه‌ كه‌ له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه دابه‌شكردنى داهات به‌پێى ده‌ستوور كرابێت، به‌ڵكوو له‌ ئه‌نجامى ئه‌و میكانیزمه‌ى له‌ عیراق دانراوه‌، هه‌رگیز ئه‌و ڕێژه‌ دیاریكراوه‌ له‌ داهاتى عیراق به‌ر هه‌رێمى كوردستان ناكه‌وێت و ‌تا ئێستا هه‌رێمى كوردستان به‌ ته‌واوى ڕێژه‌ى له‌ سه‌دا حه‌ڤده‌ى له‌ داهاتى عیراق به‌ر نه‌كه‌وتووه‌. هه‌روه‌ها ئاشكراى كرد كه‌ ئێستا هه‌رێمى كوردستان بۆ دامه‌زراندنى ژێرخانێكى تۆكمه‌؛ پێویستى به‌ زیاتر له‌ 30 ملیار دۆلاره‌.

پاشان باییز تاڵه‌بانى وه‌زیرى داراییى هه‌رێمى كوردستان ئاشكراى كرد‌ هه‌ندێ لایه‌نى زۆر ساده‌ نه‌بێت كه‌ له‌ ڕێگه‌ى نوێنه‌رێكى هه‌رێمى كوردستانه‌وه‌ پێیان ده‌گات، هیچ ئاگادارى چۆنیه‌تیى ئاماده‌كردنى بودجه‌ى عیراق و یاساى بودجه‌كه‌ نین و داكۆكى له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ خه‌رجییه‌ سیادى و حاكیمه‌‌كان به‌ شێوه‌یه‌ك له‌ عیراق ده‌كرێن كه‌ واى كردووه‌ له‌ باشترین حاڵه‌تدا له‌ سه‌دا 12 زیاترى داهاتى عیراق به‌ر هه‌رێمى كوردستان نه‌كه‌وێت.

جه‌بار یاوه‌ر، ئه‌میندارى گشتیى وه‌زاره‌تى پێشمه‌رگه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان كورته‌ باسێكى له‌سه‌ر كێشه‌كانى پێشمه‌رگه‌ له‌ نێوان هه‌ولێر و به‌غدا پێشكه‌ش كرد و ڕوونى كرده‌وه‌ كه‌ كێشه‌ى پێشمه‌رگه‌ به‌ ته‌نیا بابه‌تى بودجه‌ و مووچه‌ نیه‌، به‌ڵكوو كێشه‌ى زۆر جددى یاسایى و ده‌ستوورى هه‌یه‌ و تێڕوانینى جیا له‌ نێوان هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى عیراقدا له‌سه‌ر ئه‌م پرسه‌ هه‌یه‌ و پێناسه‌ى جیا بۆ هێزه‌كانى هه‌رێمى كوردستان هه‌یه‌، ئه‌مه‌ش یه‌كێكه‌ له‌ هۆكاره‌ سه‌ره‌كییه‌كانى به‌رده‌وامیى ئه‌و  كێشه‌یه‌ و نه‌دۆزینه‌وه‌ى چاره‌سه‌رییه‌ك بۆ كێشه‌كه‌.

هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه‌ كه‌ حكوومه‌تى عیراق به‌رده‌وام هه‌وڵى داوه‌ هێزى پێشمه‌رگه‌ هه‌ڵبوه‌شێته‌وه‌ و بخرێته‌ سه‌ر هێزه‌كانى وه‌زاره‌تى ناوخۆى عیراق و پێشمه‌رگه‌ ناگاته‌ ڕێژه‌ى له‌ سه‌دا 2ى پایه‌كانى سوپاى عیراق، له‌ كاتێكدا هه‌میشه‌ فه‌رمانى جوولاندن بۆ پێشمه‌رگه‌ ده‌رچووه‌ تا له‌ ناوچه كوردستانیه‌‌كانى ده‌ره‌وه‌ى ئیداره‌ى هه‌رێمى كوردستان و له‌ به‌شه‌كانى دیكه‌ى عیراق، چالاكى بنوێنێت.

یاوه‌ر هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه‌ كه‌ دواى كشانه‌وه‌ى هێزه‌كانى ئه‌مه‌ریكاش عیراق له‌ كۆتاییى 2011ه‌وه‌ ورده‌ وردى ده‌ستى كردووه‌ به‌ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ى كاره‌ هاوبه‌شه‌كانى سوپا و پێشمه‌رگه‌ له‌ ناوچه‌ كوردستانییه‌كانى ده‌ره‌وه‌ى ئیداره‌ى هه‌رێمى كوردستان كه‌ به‌پێى ڕێككه‌وتنى نێوان هه‌ردوولا به‌ چاودێریى ئه‌وساى هێزه‌ فره‌نه‌ته‌وه‌كان له‌ عیراق له‌ نێوان هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدارلى عیراقدا كراون. هه‌روه‌ها گوتى: حكوومه‌تى عیراق هه‌رگیز پابه‌ندى ڕێككه‌وتن و لێكگه‌یشتنه‌كان نابێت و نه‌بووه‌.

پاشان كۆمه‌ڵێك له‌ نوێنه‌رانى هه‌رێمى كوردستان له‌ په‌رله‌مانته‌ران و وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و عیراق چه‌ندین پرسیار و تێبینییان پێشكه‌ش كرد و له‌ لایه‌ن به‌ڕێوه‌به‌رانى كۆبوونه‌وه‌كه‌وه‌، وه‌ڵامیان درایه‌وه‌ و هه‌موو لایه‌نه‌كان كۆك بوون له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى كه‌ یه‌كڕیزى و یه‌كهه‌ڵوێستیى كورد له‌ هه‌رێمى كوردستان و عیراق خاڵیى بنه‌ڕه‌تیى به‌هێزبوونى هه‌رێمى كوردستان و به‌ده‌ستهێنانى مافه‌ ده‌ستوورییه‌كانیه‌تى. هه‌روه‌ها كۆمه‌ڵێك به‌ڵگه‌نامه‌ ده‌رباره‌ى كێشه‌كانى نێوان هه‌ولێر و به‌غدا له‌ لایه‌ن به‌ڕێوه‌به‌رانى كۆبوونه‌وه‌كه‌وه‌ پێشكه‌ش به‌ هه‌ر یه‌ك له‌ به‌شدارانى كۆبوونه‌وه‌كه‌ كران.

له‌ كۆتاییدا نێچیرڤان بارزانى له‌ وه‌ڵامى پرسیار و سه‌ره‌نجه‌كانى ئاماده‌بوواندا، سه‌ره‌تا سوپاس و پێزانینى خۆى بۆ ئه‌و به‌شدارانه‌ى كۆبوونه‌وه‌كه‌ ده‌ربڕى كه‌ به‌ پرسیار و ڕه‌خنه‌ و تێڕوانینه‌كانیان كۆبوونه‌وه‌كه‌یان ده‌وڵه‌مه‌ند كرد و ڕایگه‌یاند كه‌ به‌ دڵنیاییه‌وه‌ هه‌موویان له‌به‌ر چاو ده‌گیرێن.

هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه‌ كه‌ كۆبوونه‌وه‌كه‌ زیاتر بۆ گه‌یاندن و ئاگاداربوون له‌ دوایین پێشهاته‌كانى پرسى نه‌وت و بودجه‌ بوو بۆ به‌شدارانى كۆبوونه‌وه‌كه‌، چونكه‌ له‌ كۆبوونه‌وه‌ى مالیكى له‌گه‌ڵ نوێنه‌رانى كورد له‌ به‌غدا هه‌ندێ زانیاریى هه‌ڵه‌ درا بوو، گوایه‌ هه‌رێمى كوردستان به‌ مه‌سه‌له‌ى شه‌فافیه‌ت له‌ فرۆشتنى نه‌وتدا ڕازى نه‌بووه‌، یان ده‌یه‌وێ نه‌وت به‌ نرخێكى هه‌رزانتر بفرۆشیته‌ بازاڕه‌كانى جیهان كه‌ هه‌موویان له‌ ڕاستییه‌وه‌ دوورن.

نێچیرڤان بارزانى جه‌ختى له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ له‌ هه‌موو شتێك گرنگتر كۆده‌نگییه‌ له‌و پرسه‌ نه‌ته‌وه‌ییانه‌دا كه‌ له‌ به‌غدا هه‌ن. پرسى نه‌وتیش دوو ڕه‌هه‌ندى هه‌یه‌ كه‌ یه‌كێكیان سیاسییه‌ و ئه‌وى دیكه‌یان ئابوورییه‌. ئه‌و به‌ڕێزانه‌ى كه‌ له‌ سه‌ره‌تاى دانانى ده‌ستوورى عیراقدا به‌شدار بوون، باش ده‌زانن كه‌ هه‌موو كێشه‌كه‌ له‌سه‌ر یه‌ك وشه‌ بوو، ئه‌ویش بوو كه‌ نه‌وتى عیراق (پێكه‌وه‌) یان (به‌ هه‌ماهه‌نگى و ڕاوێژكارى) به‌ڕێوه‌ ببردرێت!.

كورد سوور بوو له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى كه‌ ده‌بێ (پێكه‌وه‌) بێت، ئه‌وان ده‌یانگوت ده‌بێ به‌ (هه‌ماهه‌نگى و ڕاوێژكارى) بێت، به‌ڵام له‌ ئه‌نجامى پێداگیریى كورد، وشه‌ى (پێكه‌وه‌) جێگیر كرا، كه‌واته‌ ئه‌مه‌ مافێكى ده‌ستووریى ئێمه‌یه‌. ئێمه‌ له‌ هه‌رێمى كوردسان ناتوانین، ناكرێت، دروست نییه‌ مافى ده‌ستووریى خۆمان موماره‌سه‌ نه‌كه‌ین!.

هه‌روه‌ها جه‌ختى له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌و هه‌موو كۆمپانیایانه‌ى ئه‌مڕۆ له‌ هه‌رێمى كوردستان كار ده‌كه‌ن، نیشانه‌ و به‌ڵگه‌ى ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئێمه‌ پاڵپشتێكى ده‌ستوورى و یاساییمان هه‌یه‌ له‌ پرسى نه‌وتدا، چونكه‌ ئه‌گه‌ر وا نه‌بێت، مومكین نیه‌ گرێبه‌ست له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستاندا بكه‌ن. بۆ نموونه؛‌ مه‌حاڵه‌ كۆمپانیایه‌كى وه‌ك ئیكسۆن مۆبیل گرێبه‌ستمان له‌گه‌ڵ بكات ئه‌گه‌ر نه‌ز‌انێت پاڵپشتێكى یاسایى و ده‌ستوورى هه‌یه‌، چونكه‌ ئه‌وان به‌ هه‌زاره‌ها پارێزه‌ریان هه‌یه‌. كه‌واته‌ ئێمه‌ له‌م پرسه‌دا شتێكى زۆر باشمان كردووه و موماره‌سه‌ى مافى ده‌ستوورى و یاساییى خۆمان كردووه‌.

نێچیرڤان بارزانى هه‌روه‌ها گوتى: قۆناغى یه‌كه‌م به‌غدا واى ده‌زانى كه‌ هه‌رێمى كوردستان هه‌ر له‌ بنه‌ڕه‌تدا نه‌وت و گازى نیه‌، قۆناغێكى دیكه‌یان ئه‌وه‌ بوو گوتیان هه‌یانه‌، به‌ڵام ئه‌وه‌نده‌ نیه‌ و زیاده‌ڕۆیى ده‌كه‌ن، پاشان دیار بوو كه‌ واش نیه‌، ئینجا گوتیان هه‌ر كۆمپانیایه‌ك بچێته‌ هه‌رێم ده‌یخه‌ینه‌ لیستى ڕه‌شه‌وه‌، دوایین قۆناغ ئه‌وه‌ بوو كه‌ بڕوایان به‌ هه‌موو مه‌سه‌له‌كه‌ هێنا، به‌ڵام پێیان وابوو هه‌رێمى كوردستان ڕێگه‌ى ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ى نه‌وتى نیه‌ و ناچار ده‌بێ، ده‌چێ داواى لێبوردن له ‌به‌غدا ده‌كات و مه‌سه‌له‌كه‌ ڕاه‌ستى ئه‌وان ده‌كاته‌وه‌. به‌غدا چاوه‌ڕێى ئه‌مه‌ى له‌ هه‌رێمى كوردستان ده‌كرد. پێى وابوو له‌ كۆتاییدا سیاسه‌تى نه‌وتیمان هه‌مووى شكست دێنێ و ده‌گه‌ڕێینه‌وه‌ بۆ به‌غدا داواى لێبوردنیان لێ ده‌كه‌ین.

ده‌رباره‌ى ڕێككه‌وتنیش له‌گه‌ڵ توركیا ئاماژه‌ى به‌وه‌دا كه‌ دواى دوو ساڵ له‌ گفتوگۆى به‌رده‌وامى چڕ و تێروته‌سه‌ل، حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ڕێككه‌وتنێكى زۆر ڕێكوپێكى له‌گه‌ڵ توركیا ئیمزا كردووه‌ و به‌ ده‌یان پارێزه‌ر به‌شدارییان له‌ داڕشتنى ڕێككه‌وتنه‌كه‌دا كردووه‌. ڕێككه‌وتنه‌ش به‌ ناوى ڕێككه‌وتنى نێوان حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى عیراق و ده‌وله‌تى توركیایه‌. بۆریى نه‌وتیشمان دامه‌زراندووه‌، به‌ڵام یه‌ك به‌رمیل نه‌وتیشمان له‌ بازاڕى توركیا بۆ دونیا نه‌فرۆشتووه‌، چونكه‌ ئه‌مڕۆش ئه‌وله‌وییه‌تى سیاسه‌تى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ له‌سه‌ر ئه‌م پرسه‌ له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى عیراق بگاته‌ چاره‌سه‌ر و ئێمه‌ هیچ شتێكى شاراوه‌مان له‌گه‌ڵ به‌غدا نیه‌.

نێچیرڤان بارزانى هه‌روه‌ها گوتى: پرسى سه‌ره‌كى ئه‌وه‌یه‌: ئاخۆ ئێمه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا شه‌یكین، یان شه‌ریك نین له‌م وڵاته‌؟! ئه‌مه‌ بنه‌ماى هه‌موو كێشه‌كانه‌، ئێمه‌ ده‌مانه‌وێ مافى ده‌ستووریى خۆمان موماره‌سه‌ بكه‌ین، ئه‌وان ده‌یانه‌وێت به‌ شێوه‌یه‌كى مه‌ركه‌زى هه‌موو شتێك له‌ به‌غدا بریارى له‌سه‌ر بدرێت. كرۆكى كێشه‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌ و ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر ئه‌مه‌ گه‌یشتینه‌ ڕێككه‌وتن، شته‌كانى دیكه‌ هه‌موویان ئاسانن.

سه‌رۆك وه‌زیران هه‌روه‌ها ستایشى ڕۆڵى نوێنه‌رانى هه‌رێمى كوردستانى له‌ په‌رله‌مانى عیراق كرد و ڕایگه‌یاند: ئه‌وان ڕۆڵێكى گه‌وره‌یان بینیوه‌ و هه‌ر ئه‌وه‌نده‌یان پێ ده‌كرێت، چونكه‌ ئه‌گه‌ر مه‌سه‌له‌كه‌ هاته‌ زۆرینه‌ و كه‌مینه‌، ئه‌نجام هه‌ر وا ده‌رده‌چێت، چونكه‌ به‌ نیسبه‌ت عیراق ئێمه‌ كه‌مینه‌ین. بۆیه‌ ده‌بێ عیراق به‌ ته‌وافق به‌ڕێوه‌ بچێت، چونكه‌ ئه‌گه‌ر وا نه‌بێت، بێگومان هه‌میشه‌ له‌ هه‌موو پرۆسه‌كه‌دا زه‌ره‌رمه‌ند ده‌بین.

ده‌رباره‌ى سیاسه‌تى نه‌وتى هه‌رێمى كوردستانیش، نێچیرڤان بارزانى ڕوونى كرده‌وه‌ كه‌ به‌ر له‌وه‌ى د. ئاشتى هه‌ورامى پۆستى وه‌زیرى سامانه‌ سروشتییه‌كن وه‌ربگرێت، كێشه‌ و گرفت و ئاڵۆزى و ناڕوونى له‌ گرێبه‌سته‌ نه‌وتییه‌كاندا هه‌بووه، به‌ڵام دواى ئه‌وه‌ى ئه‌و پۆسته‌كه‌ى وه‌رگرتووه‌، یه‌كه‌م ئیشى لادانى ئه‌و هه‌موو كه‌موكوڕیانه‌ بوو كه‌ له‌و گرێبه‌ستانه‌دا هه‌بوو. ئه‌مه‌ ڕاستییه‌كه‌، من وه‌ك سه‌رۆك وه‌زیران ئه‌وپه‌ڕى ڕێز و پێزانینم بۆ د. ئاشتى هه‌ورامى هه‌یه‌ كه‌ له‌م چه‌ند ساڵه‌ى ڕابردوودا به‌وپه‌ڕى دڵسۆزى و پێشمه‌رگانه‌ كارى كردووه‌.

ده‌رباره‌ى ڕوونى و شه‌فافیه‌تیش له‌ داهاتى نه‌وتدا، نێچیرڤان بارزانى به‌ په‌رله‌مانته‌رانى ڕایگه‌یاند؛ ئێوه‌ وه‌ك نوێنه‌رانى خه‌ڵك مافى خۆتانه‌ بزانن كه‌ داهاتى نه‌وت چۆنه‌، چه‌ند پاره‌ له‌ كۆمپانیاكان وه‌رگیراوه‌ و چۆن خه‌رج كراوه‌؟. بێگومان حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان وه‌ڵامى ئه‌م پرسیارانه‌ ده‌داته‌وه‌. حكوومه‌تى هه‌رێم كۆمیته‌یه‌كى هه‌یه‌ به‌ ناوى كۆمیته‌ى نه‌وت و گاز، هه‌رچى پاره‌یه‌ك خه‌رج كراوه‌ به‌ مه‌حزه‌رى ئه‌و كۆمیته‌یه‌ خه‌رج كراوه‌، ئه‌م میكانزمه‌ش له‌ په‌رله‌مانى كوردستان بڕیارى له‌سه‌ر دراوه‌. په‌له‌مانى كوردستان میكانیزمى چۆنیه‌تیى ئیمزاكردنى گرێبه‌سته‌كانى له‌گه‌ڵ كۆمپانیاكان داناوه‌.

له‌ كۆتاییدا نێچیرڤان بارزانى داكۆكى له‌ گرنگیى كۆده‌نگیى گه‌ل و هێزه‌ سیاسییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان كرده‌وه‌ و ڕایگه‌یاند كه‌ جگه‌ له‌و كۆده‌نگییه‌ هیچ گه‌ره‌نتییه‌ك نیه‌ و ئه‌گه‌ر ئه‌و كۆده‌نگیه‌ نه‌بێت، شكست دێنین. ده‌رباره‌ى دامه‌رزاندنى كابینه‌ى هه‌شته‌مى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانیش، نێچیرڤان بارزانى ئاماژه‌ى به‌وه‌ دا كه‌ ناوى "كابینه‌ى كۆده‌نگیى نیشتمانى" ناوێكى شایسته‌یه‌ بۆ حكوومه‌تى تازه.

دواى ته‌واوبوونى كۆبوونه‌وه‌كه‌ش نێچیرڤان بارزانی له‌ كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند؛ ‌كۆبوونەوەیەكه‌ بۆ ئەوە بووە نوێنەرانی كورد لە تەواوی گفتوگۆكانی نێوان هەولێر و بەغدا ئاگادار بكرێنەوە و لەسەر كێشەكانیش ڕاوبۆچوونیان وەربگیرێت.

ده‌رباره‌ى كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغداش، ئاماژەی بەوە دا كە هەرێمی كوردستان لەگەڵ ئەوەیە هەموو كێشەكان چارەسەر بكرێن. گوتیشی "ئەمه‌ریكا و وڵاتانی دیكە پێیان خۆشە ئێمە و بەغدا ڕێك بكەوین".

له‌ وه‌ڵامى پرسیارێكیشدا له‌باره‌ى پێكهێنانی كابینەی نوێوه‌، گوتى: "پێكهێنانی كابینەی نوێ سه‌خته‌، چونكە كۆكردنەوەی لایەنەكان لە بەرنامەیەكدا و دابەشكردنی پۆستەكان ئاسان نییە، ئەمجارە كۆدەنگییەكی نیشتمانی هەیە ‌و لە كابینەكانی پێشوو جیاوازە كە تەنها بە دوو لایەن پێكمان دەهێنا".
هه‌روه‌ها گوتى: "ئەوان وەك شاندی دانوستاندنكاری پارتی دیموكراتی كوردستان پێشنیازی خۆیان داوەتە بزووتنەوەی گۆڕان و یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و لە داهاتوودا لەگەڵ لایەنەكانی دیكەش گفتوگۆ دەكەن.